Voor veel mensen geldt vandaag dat ze als hoogste doel hebben om gelukkig te worden. Om geluk na te streven. En dit klinkt ook aantrekkelijk. Maar leidt veelal niet tot een leven waar mensen voldoening uit halen.
Wat mensen bedoelen wanneer ze zeggen dat ze gelukkig willen zijn, is dat ze zich niet gespannen, zenuwachtig en ellendig willen voelen. En de reden dat dit belangrijk is, is dat ze wellicht geluk zien als het tegenovergestelde van verdriet. Maar dat is het niet.
Hieronder vind je een samenvatting van het advies van Jordan Peterson over waarom gelukkig zijn een slecht doel is. Jordan Peterson is een Canadees klinisch psycholoog die bekend is geworden door zijn boek 12 rules for life.
Geluk is niet het tegenovergestelde van lijden
De systemen in je hersenen voor het aanmaken van positieve en negatieve emoties staan namelijk los van elkaar. Als mensen zeggen dat ze gelukkig willen zijn, dan bedoelen ze eigenlijk altijd iets anders. Als je het psychologisch goed psychologische analyseert, mensen de juiste vragen stelt en een gedetailleerd begrip ontwikkelt van wat ze werkelijk bedoelen, bedoelen ze dat ze niet angstig willen zijn en geen pijn willen lijden. En dat is niet verrassend. Maar het betekent technisch gezien dus dat het onjuist is om te zeggen dat mensen op zoek zijn naar geluk omdat ze ongelukkig zijn.
Ook metafysisch en strikt psychologisch, is het een slecht doel. Want er zullen veel momenten in je leven zijn waarop je gewoon niet gelukkig kunt zijn.
Meestal gaat er in het leven ten minste één ernstig ding mis. Je hebt een familielid met wie het niet goed gaat, of je hebt financiële problemen, of er is een probleem in een relatie. Het leven is zwaar en er gaat vaak iets mis. Dus als je gelukkig wilt zijn en er gaat het grootste deel van de tijd iets ernstigs mis, dan pakt dat niet goed uit voor je.
Dus wat aan te raden valt en wat wijze mensen sinds het begin der tijden hebben aanbevolen is dat je op zoek gaat naar zinvolle betrokkenheid, betekenis en verantwoordelijkheid in plaats van geluk. Want dat kan je overeind houden in tragische en onrustige tijden en dat is beter dan geluk.
Niet dat er iets mis is met gelukkig zijn. Als het op je pad komt, omarm het dan. Maar het is iets dat je gegeven wordt, eerder dan iets wat je nastreeft. Verwacht niet dat je zomaar gelukkig zult zijn. Dat is de weg naar ellende. En dat komt doordat de fundamentele uitgangspunten van het leven tragisch zijn. En daar zul je mee moeten leven. En daar kan je mee leven. Maar het idee dat mensen van nature gelukkig zouden moeten zijn is het waanbeeld van een extreem naïef kind.
Omdenken: zingeving in plaats van geluk
Het is wat dat betreft beter om dingen na te streven die zinvol zijn, dan dingen die je gelukkig maken. Het is dieper en het geeft je meer richting en het houdt je gecentreerd in je eigen leven. Het maakt je nuttiger voor je familie, vrienden en de wereld om je heen. Het is dan ook veelal een opluchting voor mensen om te weten dat de basisvoorwaarden van het leven moeilijk zijn, maar dat je ze wel kunt overwinnen.
Het is in zekere zin een grappige boodschap, of een vreemde boodschap, omdat het aan de ene kant wat pessimistisch is. Het gaat over lijden en slechte bedoelingen, maar aan de andere kant ook over hoe mensen sterk genoeg zijn om deze te overwinnen.
Omdenken: verantwoordelijkheid in plaats van geluk
Dat is één onderdeel, een ander onderdeel is de noodzaak om verantwoordelijkheid te nemen. Een hoop van wat mensen in het leven vinden dat hen voldoening geeft is niet het nastreven van rechten of geluk of het ontwikkelen van zelfvertrouwen, maar het nemen van verantwoordelijkheid. En hoe meer verantwoordelijkheid, hoe beter in zekere zin.
Verantwoordelijkheid voor jezelf, om er zeker van te zijn dat het leven zich ontvouwt zoals het zou moeten. Verantwoordelijkheid voor je familie, voor je gemeenschap. Het zijn de mensen die verantwoordelijkheid nemen die je bewondert. En dat is het juiste pad door het leven. Dat is waar je betekenis vindt. En dat is het cruciale punt. De relatie tussen verantwoordelijkheid en betekenis.
Bron: